این یک نوشته خورد پیرامون مبحث هوانوردی در بخش آموزشی کودک و نوجوان سایت پارس آیرو می باشد/ پیشنهاد می شود برای مطالعه علمی تر و کامل این موضوع به بخش اصلی سایت مراجعه کنید.

«جهت خارج شدن از بخش کودک و نوجوان و مطالعه مبحث تخصصی کلیک کنید»

واژه Take off در زبان انگلیسی معنای مختلفی دارد یکی از این معناها که موضوع بحث امروز ماست (برخاستن هواپیما از روی زمین است) اما چگونه؟ خوشبینانه ترین حالت این است که فرض کنیم دماغه ی هواپیما خود به خود بالا میرود و در نتیجه چرخ های هواپیما از زمین کنده شده و هواپیما اوج می گیرد. اما متاسفانه اینچنین نیست و این فرآیند (Take off) بسیار پیچیده تر از این فرض شماست البته این را هم نباید فراموش کرد که سختی این کار در همه ی هواپیماها یکسان نیست برای مثال تیک آف کردن با یک هواپیمای سسنا172 بسیار آسانتر از تیک آف با یک بوئینگ 747 یا یک ایرباس A380 است.

چگونگی Take off: (لطفا برای درک بهتر این موضوع ابتدا لینک های نیروها برا (lift) و چگونگی گردش هواپیما را مطالعه کنید)
همانطور که در بالا اشاره کردیم برای تیک آف لازم است دماغه ی هواپیما بالا رود برای این کار باید سطوح متحرک بال افقی انتهای هواپیما (Elevator) با هم به طرف بالا حرکت کند اشتباه نکنید! این سطوح متحرک در بال های عقب از نظر فیزیکی ماننده شهپرهای (Ailerons) بال های اصلی عمل میکنند یعنی وقتی elevator ها بالا می روند در بیشتر موارد نیرویی در جهت عکس نیروی lift بر روی بال های عقب تولید می کنند و در نتیجه دم هواپیما پایین می آید(همان طوری که در مطلب تغییر مسیر هواپیما اشاره شد، زمانی که elevator به سمت بالا می آید فشار هوا روی سطح بال افزایش و در زیر بال کاهش می یابد)  و با توجه به فاصله دم هواپیما از بال های اصلی هواپیما (مرکز ثقل .CG) دماغه ی هواپیما بالا می رود اما تمام ماجرا به همین خطم نمی شود چرا که در بیشتر هواپیما ها (به خصوص هواپیما های سنگین) به نیروی دیگری برای بلند شدن از باند نیاز است که با استفاده از فلپ ها (Flaps) ایجاد می شود. خوب در این جا مشکل ما دو تا شد این که فلپ چیست. (استفاده از فلپ در هنگام Take off باعث می شود هواپیما به سرعت و طول باند کمتری برای جداشدن از سطح باند نیاز داشته باشد.)

فلپ ها سطح های متحرکی هستند که در لبه فرار (Traling edg) و در هواپیما های سنگین با ساختاری متفاوت در لبه حمله (Lading edg) دوبال اصلی هواپیما نیز وجود دارند دقت کنید که این سطوح متحرک فقط در جهت پایین باز وبسته می شوند به این علت واژه ی باز و بسته را استفاده می کنیم که وقتی فلپ ها را پایین می آوریم بال گسترش پیدا می کند اما در فرایند Take off تنها فلپ های لبه فرار مورد استفاده قرار می گیرند، در نظر داشته باشید که هنگام باز شدن این فلپ ها، لبه ی فرار بال پایین می آید و نیروی برآ بال ها افزایش پیدا می کنند (توجه کنید که فلپ های دوبال با هم باز و بست می شوند)  این افزایش نیروی برآ با استفاده از فلپ هاست که کمک می کند هواپیما از باند بلند شود. به عبارت دیگر فلپ ها تیک آف را برای ما آسانتر می کنند مثلا فرض کنیم که بدون استفاده از فلپ قصد تیک آف داریم در این صورت پس از این که دماغه را بالا آوردیم باید سرعت ما انقدر بالا باشد که بتواند نیروی برآیی که فلپ باز شده برای تیک آف در سرعت استاندارد ایجاد می کرد را ایجاد کند تا قسمت میانه ی هواپیما از زمین جدا شود. (شکل زیر همه ی نیروهایی را که در هنگام بلند شدن هواپیما به آن وارد می شود را نشان می دهد)